Chiều dài telomere có thể đánh dấu tuổi sinh học và nguy cơ mắc bệnh
Telomere là gì? Telomere, phức hợp DNA và protein, là những chiếc mũ bảo vệ ở hai đầu nhiễm sắc thể đóng vai trò chính trong quá trình sao chép DNA và ổn định nhiễm sắc thể.
Telomere hoạt động như những chiếc mũ bảo vệ, bảo vệ nhiễm sắc thể khỏi sự thoái hóa, dính (có thể làm hỏng hoặc gây nhầm lẫn di truyền) và lão hóa tế bào. Nó có chức năng giống như nhựa của dây giày, dùng để giữ cho các nhiễm sắc thể không bị sờn. Mặc dù tuổi của một người có thể được sử dụng đại khái để dự đoán thời gian khởi phát hoặc tử vong có thể xảy ra, nhưng vẫn có sự khác biệt lớn về tuổi khởi phát và tử vong giữa những người khác nhau. Trong một thời gian dài, các nhà nghiên cứu đã tập trung vào các dấu hiệu tiềm năng của tuổi sinh học, cũng như các yếu tố ảnh hưởng khác nhau, một trong số đó là độ dài của telomere.
Chiều dài telomere ngắn dần theo tuổi tác và có thể được sử dụng như một yếu tố dự đoán sớm của nhiều loại bệnh mãn tính, bao gồm: Tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, tiểu đường loại 2, ung thư, bệnh tim mạch (bất kể tuổi tác), suy giảm nhận thức và mất trí nhớ v.v. Telomere càng ngắn thì tuổi sinh học càng già và nguy cơ mắc bệnh càng cao.
Căng thẳng và trầm cảm có thể đẩy nhanh quá trình rút ngắn telomere
Rối loạn giấc ngủ, thói quen hút thuốc, uống quá nhiều rượu và lối sống ít vận động đều có thể đẩy nhanh quá trình rút ngắn telomere. Tuy nhiên, cảm xúc và trạng thái của tâm trí cũng là chỗ mấu chốt; Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng căng thẳng mãn tính và trầm cảm là những yếu tố có thể rút ngắn telomere.
Nghiên cứu cho biết phụ nữ có cuộc sống căng thẳng cao có telomere ngắn hơn và trung bình “già hơn ít nhất 10 tuổi so với phụ nữ ít căng thẳng hơn”. Các nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng những người bị trầm cảm nặng và những người có tình trạng kinh tế xã hội thấp hơn cũng có telomere ngắn hơn.
Thiền định kéo dài telomere
Nghiên cứu cho thấy thói quen sống lành mạnh có thể giúp thúc đẩy hoạt động của telomerase (một loại enzyme tế bào duy trì độ dài của telomere), chức năng tế bào khỏe mạnh, đồng thời duy trì và tăng độ dài của telomere.
Nghiên cứu so sánh chiều dài telomere của các chuyên gia thiền định với những người không thiền định. Nhóm không thiền định bao gồm bạn bè và thành viên gia đình của các chuyên gia thiền. Hai nhóm gần giống nhau về lối sống, giới tính, tuổi tác và chủng tộc, với những người tham gia trong độ tuổi từ 18 đến 65.
Các nhà nghiên cứu đã thu thập DNA từ cả hai nhóm và đo các telomere của họ. Các phát hiện chỉ ra rằng nhóm chuyên gia thiền định có telomere dài hơn và tỷ lệ telomere ngắn thấp hơn so với nhóm không thiền định. Chiều dài telomere trung bình của những người thiền định là 10,82 kb (kilobyte), so với nhóm không thiền định là 9,94 kb.
Thân buông lỏng, tâm tĩnh lặng có thể trì hoãn lão hóa
Khi Tiến sĩ Elissa Epel được hỏi, bước đầu tiên để sống lâu và khỏe mạnh là gì? Nên thiền như thế nào?Trong bao lâu?
Tiến sĩ Elissa Epel trả lời: “Bước đầu tiên để giảm căng thẳng là phải gìn giữ chính niệm”. “Hãy tập trung vào từng khoảnh khắc, khống chế tâm niệm, tập trung vào cơ thể và tư tưởng. Khi con người ở trong một môi trường vui vẻ, họ sẽ mở ra các giác quan, thả lỏng cơ thể và tâm niệm cũng sẽ đi theo họ.”
Tiến sĩ Elissa Epel khuyến nghị tối thiểu 20 phút thực hành thiền hàng ngày, bất kỳ khoảng thời gian nào cũng tốt cho tâm trí và cơ thể.Tiến sĩ Elissa Epel nói: “Thậm chí 5 phút cũng đáng giá nếu bạn sẵn sàng thử!”. “Thời gian dài hay ngắn không quan trọng miễn là bạn trường kỳ kéo dài luyện tập. Sau vài phút, thân buông lỏng, tâm tĩnh lặng, nếu bạn có thể ngồi yên, thời gian càng lâu thì hiệu quả càng tốt.”
Như thế, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thiền định thực sự có thể làm tăng chiều dài của telomere. 9 trong số 11 nghiên cứu khác về hoạt động của telomerase cho thấy thiền định làm tăng hoạt động của telomerase.
Elissa Epel, Tiến sĩ, giáo sư và phó chủ tịch Khoa Tâm thần và Hành vi tại Đại học California, cho biết: “Căng thẳng mãn tính có thể làm mòn các telomere, gây viêm và tăng nguy cơ mắc các bệnh về lão hóa”. Chuyên môn nghiên cứu của cô rất rộng trong đó bao gồm: mối quan hệ giữa thiền định, căng thẳng và sinh học telomere.
Tử Vi (Theo NTDTV)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét