Nếu biết tu tâm dưỡng
tính thì chẳng mấy chốc đời người hóa bình lặng, đừng bon chen xô bồ làm chi,
để cuộc đời an nhàn là điều đúng đắn.
Trong dân gian có câu:
“Giàu không quá ba đời”. Rất nhiều gia tộc giàu có đều không “thoát” khỏi sự
linh ứng của nó. Nhưng cũng có những gia đình không hề bị ảnh hưởng, thậm chí
càng ngày càng hưng thịnh. Vậy sự khác biệt nằm ở chỗ nào?Bí quyết của gia tộc họ Tăng “trường thịnh không suy” này là ở 4 câu di chúc do Tăng Quốc Phiên để lại.
Đạo Phật nói cuộc đời là biển khổ mênh mông không có ngày thôi dứt, vì nhân loại lúc nào cũng đấu tranh giành giật, chiếm đoạt tài nguyên thiên nhiên để rồi giết hại lẫn nhau, lớn hiếp nhỏ, mạnh hiếp yếu. Con người đau khổ bởi sinh già bệnh chết, tâm đau khổ vì phiền não tham, sân, si, mạn, nghi, ác kiến.
Người không biết tu, bản thân họ không được hưởng an lạc và hạnh phúc. Họ thường bị phiền não và đau khổ, cuộc đời chi phối bức bối và chẳng có một phút giây thanh thản.
Tấm lòng của mỗi người tuy khác nhau nhưng đều chung một đích là hướng thiện. Muốn có tấm lòng trong sáng, tốt đẹp, được người yêu thần quý thì nên săn sóc, nuôi dưỡng tấm lòng của mình (hàng ngày, hàng giờ, hàng phút, hàng giây.
Tu tâm là việc có thể tự làm ở ngay tại nhà, ngay trong từng việc nhỏ hàng ngày, ở bất kì nơi đâu. Ở nhà biết kính trên nhường dưới, hòa nhã, yêu thương, ra đường biết bênh yếu chống mạnh, bảo vệ lẽ phải, chấp hành pháp luật cũng là tu tâm.
Trong gia đình khổ vì phải làm việc vất vả, nhọc nhằn để lo cơm áo gạo tiền, rồi thương yêu xa lìa khổ, oán ghét mà gặp nhau hoài lại càng khổ hơn, mong cầu mà không được cũng khổ, thân ốm yếu hoặc sung mãn quá cũng khổ.
1. Thận trọng thì trong
tâm sẽ yên bình
Đạo lý tu dưỡng bản thân
là phải hướng vào trong nội tâm. Trong nội tâm đã biết rõ thiện ác lại không
thể tận lực hành thiện trừ ác thì chưa phải là thật tâm tu dưỡng. Chỉ chính
mình mới biết rõ có đang tự lừa dối bản thân hay không, người ngoài nhìn khó
thấy.
Mạnh Tử nói: “Trên không
thẹn với trời, dưới không thẹn với lương tâm”. Cái gọi là dưỡng tâm, nhất định
phải là “tâm thanh quả dục” (để tâm thanh tịnh, giảm bớt ham muốn dục vọng).
Cho nên, người có thể tự thận trọng xét lại bản thân mình sẽ không bị cảm thấy
áy náy.Người nếu như không có việc gì phải áy náy thì khi đối mặt với quỷ thần, trời đất, thì thần sắc sẽ an nhiên, bình thản. Đây là phương thuốc tốt nhất, là việc lớn nhất của tu thân dưỡng tính, là đạo lý cần cố gắng đạt được trong đời người.
2. Cung kính thì thân
thể sẽ khỏe mạnh
Trong nội tâm mà thuần
khiết, bên ngoài chỉnh tề nghiêm túc, đây là công phu của “kính” (kính trọng,
tôn kính, cung kính). Bước ra khỏi cửa giống như nhìn thấy khách quý, luôn kính
trọng với người khác, đây là khí tượng của “kính”.
Bản thân tu dưỡng khiến
dân chúng bình an, trung thực kính cẩn mà khiến thiên hạ được thái bình, đây là
hiệu quả của “kính”. Thông minh và trí tuệ đều là từ “kính” mà ra.Nếu như việc lớn hay việc nhỏ, người nhiều hay người ít, đều dùng lòng cung kính (cả bên trong và bên ngoài) để đối đãi, không dám buông thả thì thân thể sẽ khỏe mạnh.
3. Nhân từ sẽ được tự
tại
Khổng Tử giáo dục con
người đều là dùng chữ “nhân” (nhân từ, nhân ái) làm trọng. Ông nói: “Dục lập
lập nhân, dục đạt đạt nhân”, (ý nói đến phương pháp hành nhân: Đem mong muốn sự
nghiệp thành đạt của mình làm cho người khác giống y như cho mình vậy. Lấy những
điều mà trong lòng mình mong ước để hiểu lòng mong ước của người khác).
Người có thể hành nhân
sẽ không có tâm tranh giành, như thế trong tâm luôn thấy tự tại, vui vẻ, không
bị vướng bận điều gì.
4. Lao động sẽ được quỷ
thần tôn trọng
Người xưa quan niệm
rằng, người mà ngày đêm không làm việc gì, an nhàn rảnh rỗi, trong khi có khả
năng lao động mà lại sống dựa vào người khác là người bất hạnh, quỷ thần cũng
không đồng ý. Người như vậy sao có thể sống được lâu dài?
Bậc thánh hiền xưa luôn
là người cần cù, tận lực với dự định của bản thân, đọc sách và luyện tập, gia
tăng trí huệ và mở mang kiến thức. Người thành công trong xã hội cũng luôn là
người nỗ lực làm việc.Di chúc của Tăng Quốc Phiên có ảnh hưởng mạnh mẽ và sâu xa đến đời con cháu của ông. Sau khi Tăng Quốc Phiên mất, con trai của ông là Tăng Kỷ Trạch ra làm quan, làm ngoại giao.
Tăng Kỷ Hồng cả đời nghiên cứu toán học. Sau khi cháu trai Tăng Quảng Quân của ông đỗ tiến sĩ đã làm việc ở viện hàn lâm. Những đời sau của gia đình họ Tăng đều nghiên cứu học tập cao không tham gia binh nghiệp, thậm chí ít người ra làm quan.
Tăng gia luôn ghi nhớ những lời di ngôn của Tăng Quốc Phiên, không tranh giành địa vị, giữ tâm trong sạch và duy trì được: “Tăng gia trường thịnh không suy, đời đời có nhân tài”.
Tăng Quốc Phiên, tiến sĩ triều Đạo Quang, giữ chức vụ Thị lang các bộ Binh, Lễ, Lại, Hình, đồng thời là một nhà Nho lỗi lạc đã nói rằng, một gia đình có hưng thịnh hay không chỉ cần nhìn vào ba điểm dưới đây là biết rõ:
Thứ nhất: Nhìn xem con cháu ngủ đến mấy giờ? Nếu như ngủ đến lúc mặt trời lên cao mới bắt đầu dậy thì gia đình này đang từ từ lười biếng mà đi xuống.
Thứ hai: Nhìn xem con
cháu trong nhà có chăm chỉ làm việc hay không? Bởi vì thói quen làm việc sẽ ảnh
hưởng đến cả đời của một người.
Thứ ba: Nhìn xem con
cháu có thường đọc sách kinh điển của các bậc cao nhân thánh hiền hay không?
Bởi vì người không học sẽ không hiểu nghĩa và không biết đạo lý.
Nhìn lại lịch sử có thể
thấy, rất nhiều gia đình giàu có đều bị “linh nghiệm” bởi câu “giàu không quá ba
đời” hay “thành đạt không quá ba đời”. Nhưng gia đình họ Tăng lại đời này tiếp
nối đời sau mà sinh ra các bậc anh tài, những nhân vật kiệt xuất của lịch sử
Trung Hoa.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét