QUỶ MÔN ĐẠO TRUNG (Thơ)

Thi hào Nguyễn Du trên đường đi sứ sang nhà Thanh khi qua Chi Lăng có vịnh thơ Quỷ Môn đạo trung rằng:

鬼門道中
鬼門石徑出雲根，
征客南歸欲斷魂。
樹樹東風吹送馬，
山山落月夜啼猿。
中旬老態逢人懶，
一路寒威杖酒溫。
山塢何家大貪睡，
日高猶自掩柴門。

QUỶ MÔN ĐẠO TRUNG
Quỷ môn thạch kính xuất vân côn (căn),
Chinh khách nam quy dục đoạn hồn.
Thụ thụ đông phong xuy tống mã,
Sơn sơn lạc nguyệt dạ đề viên.
Trung tuần lão thái phùng nhân lãn,
Nhất lộ hàn uy trượng tửu ôn.
Sơn ổ hà gia đại tham thuỵ?
Nhật cao do tự yểm sài môn.

Quỷ Môn quan thuộc khu vục ải Chi Lăng, xã Chi Lăng. Năm 1804 thời nhà Nguyễn, Nguyễn Du trên đường đi sứ sang nhà Thanh, khi qua Chi Lăng đã làm bài thơ này. Theo Việt Hoa thông sứ sử lược của Bế Lãng Ngoạn và Lê Văn Hoè, sứ bộ Việt Nam trên bước đường thiên lý sang Trung Hoa đều dừng tại Quỷ Môn quan trước khi tiến đến ải Nam Quan.

Tại cửa quan này có hai khối núi đối nhau và ở giữa có độ rộng 30 bước, tục gọi Quỷ Môn quan. Mã Viện đánh Việt Nam qua đấy dựng bia và tạc rùa đá. Đời nhà Tấn (265-420), binh lính Trung Hoa qua đó bị giết nhiều nên có câu “Quỷ Môn quan, Quỷ Môn quan! Thập nhân khứ nhất nhân hoàn” (Ải Quỷ Môn, ải Quỷ Môn! Mười người đi, một người về). Thời Lê Trung Hưng, sứ Trung Hoa sang Việt Nam sắc phong, ghét tên Quỷ Môn quan nên đổi gọi bằng tên Uý Thiên quan.

“ QUỶ MÔN ĐẠO TRUNG “

Gập ghềnh dốc đứng cảnh cheo leo,
Khách đến Quỷ Môn chẳng dám trèo.
Gió thổi rừng thiêng chùn vó ngựa,
Trăng tan núi thẳm gợn lưng đèo
Nom già kẻ tới lười lờ tiếp,
Trở lạnh rượu còn vội uống theo.
Xóm lá nhà ven vùi ngái ngủ,
Nắng tràn trời sáng vẫn nằm queo.

8/11/2018
Minh Quang (Cảm tác)

Nguyễn Quê *** QUỶ MÔN ĐẠO TRUNG***(đường trong quỷ môn quan)

Thơ: NGUYỄN DU, cảm tác theo ý thơ và đặt vận
Mây mù hẽm núi quỷ môn
Về nam viễn khách tan hồn kinh qua
Trăng tàn vượn hú nơi xa
Gió lùa cây động ngựa già buông câu
Tuổi cao khách đã không cầu
Một đường lạnh buốt, một bầu rượu cay
Mặt trời treo ở ngọn cây
Nhà ai ngủ muộn rào mây then cài

1-11-17 Nguyễn Quê